|
turk donyasi زبان،تاریخ و فرهنگ مردم ترک درباره وبلاگ سلام به وبلاگ من خوش آمدید از اینکه به وبلاگ اینجانب سر میزنید خوشحالم. در ارائه و جمع آوری مطالب این وبلاگ سعی شده است مطالب مفید راجع به زبان ، فرهنگ و تاریخ مردم ترک از اکثر سایتها و وبلاگهای ایرانی و سایر کشورها به خصوص کشورهای ترک زبان دنیا استفاده شده است و در واقع گلچینی از مطالب سایت های مختلف است که در قالب یک وبلاگ جمع شده است. و سعی شده است با ارائه مطالب آموزش و همچنین لینک های مفید به یادگیران زبان ترکی کمکی کوچک کرده باشیم .خواهشمند است ما را از نظرات سازنده تان بی نصیب نفرمایید. ترکون دیلی تک سوگیلی ایستکلی دیل اولماز آیری دیله قاتسون بو اصیل دیل اصیل اولماز آخرین مطالب
نويسندگان دو شنبه 9 ارديبهشت 1392برچسب:, :: 8:19 :: نويسنده : داوود بدرزاده
گؤرمگه‌كيم گلير
ذوق ايله صفالار
سورمگه‌كيم گلير
* * *
ياريمين اؤزونو
ساؤرم گؤزونو
مبارك اوزونو
گؤرمگه كيم گلير
* * *
ياريمين ائللري
اوزاقدير يوللاري
آچيلميش گوللري
درمگه كيم گلير
* * *
آز سويله / اؤز سويله
(2+4)
داغلار دومان اولدو
چايلار چيمن اولدو
گؤرمه‌ديم من ياري
حاليم يامان اولدو
يئدديليلر:
(3+4)
عزيزيم هاراييندان
ائل ياتماز هاراييندان
گونده بير كرپيچ دوشور
عؤمرومون ساراييندان
(4+3)
آلما وئرسم آلمازسان
سن آلمادان قالمازسان
هانسي باغين گولوسن
اييله‌ديكجه سولمازسان
سكگيزليلر:
بؤلگولري (4+4)، (3+5)، (6+2)، (2+6)، (3+3+2) دير.
گئدين دئيين خان چوبانا
گلمه‌سين بو ايل مغانا
گلسه قالار ناحق قانا
آپاردي سئللر ساراني
دوققوزلولار:
بؤلگولري (6+3)، (3+6)، (4+5)، (5+4) دير.
يات آرزو قيزيم بئشيگينده
قوي آنان دورسون كئشيگينده
اونلولار:
باخ بوياريمين آلاگؤزونه
سحر گونشي دگميش اوزونه
ظولمون كمري باغلي بئلينه
ستم خنجرين آلميش الينه
اون‌بيرليلر: (6+5)، (4+4+3)، (4+7)، (7+4)، (5+6)
اورداكي ديل آغيز سؤزدن اوسانار
سؤروشون مطلبي اللر سؤيله‌سين
دوداق دانيشارسا اود توتار يانار
گركدير زخمه‌لر تئللر سؤيله‌سين
-------------------------
تهرانين غئيرتي يوخ شهرياري ساخلاماغا
گئديرم تبريزه قوي ياخشي يامان بلله‌سين
اون ايكيلي‌لر:
(6+6)
بير سون باهار آخشامي ساحيللرده‌يم
غملي بير هيكل‌كيمي قايالاردا من
داغينيق ساچلاريمدان پرواسيز اسن
روزگارلارين الينده قيريق بير ني‌ام
* * *
دنيز منه خاطيرلار كيمسه‌سيز ليگيمي
گؤز ياشلاريله دوشر دالغالار قوما
قورو بير يولدايام من خسته روحوما
هركيم يابانجي، كيمدن سوروشوم كيمي؟
* * *
دومانلارلا اؤرتونن بير دنيز كيمي
جانلانماقدا ان حزين دالغالار منده
گؤزله‌ييريك يوواني ايندي باخچادا
من كيمسه‌سيز، آغاجلار كيمسه‌سيز كيمي
* * *
(4+4+4)
اي آتالار يوردداقانا بولاشانلار
اي مينلرجه تك باشينا يئرييه‌نلر
اي داؤلرين لشكريني سوروينلر
اي مراما قان ايچينده اولاشانلار
* * *
اون اوچلولر:
بيز كيملريك بيز آلتايدن گلن ائللريك
آذربايجان تورپاغيندا جوشان گؤللريك
* * *
ايللردير كي بير قيلينجيم قالميش قينيندا
كيمسه‌سيز دؤرد يانيمدا بير ديوار كيمي
مضطربم بو ديوارين بير طرفيندن
شفقتينه اينانديغيم بيري واركيمي
اون دؤردلولر:
بيركز اوزونو گؤرن عؤمرونجه اونوتمايا
تسبيحي سن اولارسان او، آيري دين توتمايا
من سني ساؤديگيمه بهاديلرلر ايسه
ايكي جهان مولكونو وئريب بها بيتمه‌يه
گول و ريحان قوخوسو عاشيق ايله معشوقدور
عاشيق معشوقه‌سي هئچ گؤزوندن گئتمه‌يه
* * *
قاياليقلاردا بير گنج اؤلدوگو گون بو كندين
ائلي سني قارانليق رؤيالاريندا گؤرموش
اي ياد كؤنلوموزدن چيخمايان آفت سنين
ساؤمه‌ديكلرين دگيل، ساؤديكلرين اؤلورموش
* * *
اون بئشليلر:
من ايتيرديم، من آرارام، يار منيمدير كيمه‌نه
گاه گئدرم اؤز باغيما گول دره‌رم كيمه‌نه
نسيمي‌يه سوردولاركي يارين ايله خوش موسان
خوش اولاييم خوش اولماييم اويار منيم كيمه نه
(3+4+4+4)
من ان حقير بير انساني قارداش بيلن بير روحام
منده اسير ياراتميان بير تانري‌يا ايمان وار
اون آلتيلي
نئديم من بو كؤنول ايله منيم ايله بئله دورمار
معشوق اوزون گؤردو مگر اؤيوتله‌ييب اؤيود آلماز
كؤنلوم داهي جانيم داهي ال بير ائتدي اول ايكيسي
يوزمين يونسدن فراغت دوست اوزوندن گؤزون ايرمز
* * *
غريب بولبول اوزاقلاردا اوخور الله دئيه – دئيه
آيريليق اؤلوملردن بتر الله دئيه - دئيه
* * *
آذر اوغلوم سنين آدين بو دونيادا ان خوش‌سسدير
سنين فيكرين عاغلا گلن هر كلمه‌دن مقدسدير
سنين دويغون اوركلرين ان مبارك ساؤدا سيدير
سنين دردين بئيينلرين ان آتشين عنقاسيدير
سن فريادا باشلاياندا طمع، غرض بوتون سوسار
محبت‌لر سنين فطري حقوقونا يوللار آچار
ياناقلارا آجي وداع گؤز ياشلاري آغي تؤكر
بئشيك‌لره معبدلره هربوجاغا ياسلار چؤكر
* * *
من بو اوزون ساحيللرده دوروب فيكره دالماميشام
گؤزل تبريز ائللرينده‌بير گون قوناق قالماميشام
بئشينجي درس
دئييم بيلگيسي
دئييم ايكي ويا داها چوخ سؤزجوكدن قورولار. دئييم آدلانان سؤزجوكلر سؤزجوكلر گئرچك آنلاملاري ديشيندا بير آنلام‌دا وئريرلر. دئييملرين آنلامي، دوغال سؤزجوكلردن داها گوجلو و داها گؤزل اولار.
ديليمزه گؤزلليك و گؤجلو آنلاتيم گوجو قازانديران دئييملر،بيلينمه‌ين بير اوزاق كئچميشده يازانميشلار. توركجه ميز دئييملر باخيميندان كؤكلنميش و قاليبلاشميش سؤزجوكلر ساييلير و جوره-جوره يئلرده ايشله‌نيرلر.
دئييملرين بيچيملرينه گؤره دؤرد اؤزه‌لليك‌لري واردير:
1. قاليبلاشميش سؤجوزكلر
دئييملره ايشلنن سؤزجوكلري، ائللر قاليبلاشميش دوروما سالميشلار. بئله‌كي قاليب ايچينده اولان سؤزجوكلري،باشقا آنلاملي سؤزجوك ايله دگيشديرمك اولماز.
ميثال ايچون يوز ايللردن بري ائللريميز «اؤز اليم، اؤز باشيم» دئييميني ايشله‌ديرلر. اونو «اؤز اليم، اؤز آياغيم» دئمك اولماز. و يا «گوزدن سالماق» دئييمي «قولاقدان سالماق»، «اوغرو پيشيك» دئييمي «اوغرو ايت» و «باشي خئيرلي» دئييميني «الي خئيرلي» حالينا گتيرمك اولماز. و لاكين «باشيم آتدي» دئييم، باشقا يؤره‌لرده «بئينيم آتدي» قاليبيندا ايشله‌نيلير. بورادا «بئيين» سؤزو «باش» سؤزونون قارشيليغي‌دير.
بئله‌ليكله دئمه لييك كي دئييملر، قاليبلاشميش سؤزجوكلرديرلر و دگيشيلمه يالنيز يؤره‌دن يؤرويه، سؤزجوكلرين قارشيليقلارينا باغلانير:
ميثال: آغزي‌نين سويو آخير، يئر آلتيندان ياسا گئدر، مين دره‌نين سويون قاتماق، آجي سؤز، اللي آياقلي، دده ننه، الينه باخماق، آچيق آغير، ديل تؤكمك، ديبلي باشلي، همدان اوزاق كرديسي ياخين، قيزيم سنه دئييرم گلينيم سن ائشيت، آغزي ديلي يوخدور، قاشيق ايله دوه دويورماق، اورگي نازيك، آج گؤز و ... .
2.اؤلچولو – اوياقلي
دئييملرين چوخوندا اؤلچو و اوياق‌دا واردير. بونلارا «اؤلچو – اوياقلي» دئييملر دئييلير. قاليبلاشميش بيچيميده گلن اوياقلارين بير چوخو، آنلامسيزديرلار و يالنيز ياددا قالماق ايچون آرتيريليرلار.
ايكي تويوق بير كنده، اودا منده (4+3)
آيدان ايلدن بير ناماز اونودا شيطان قويماز (4+3)
اوما-اوما، دؤندوك موما (4+4)
علي-علي، اولمادلي (4+4)
سندن حركت، حقدن بركت (5+5)
سن آغا من آغا، قويونو كيم ساغا (6+6)
آدام واردير آداملارين باخشي دير
آدام واردير دينديرمه‌سن ياخشي دير (4+4+3)
3. دانيشيق بيچيمينده اولان دئييملر
بير پارا دئييملر، دانيشيق حالينداديرلار
دوه‌يه دئديلر بوينون اگريدير، دئدي: هارام دوزدوركي؟
ملاييم آغا!
- دده مني قوردا وئرمه.
- قورخما بالا وئرمرم.
4. بير ناغيل و يا اولاي نتيجه‌سي
بعضي دئييملر، بير ناغيل و يا اولاي و حادثه‌نين نتيجه‌سي كيمي دئييلير:
داعوا يورقان اوستونده ايدي!
ية اتگيم ية!
دده‌سين كور ائله‌مك!
5. جمله بيچيمينده اولان
بير چوخ دئييملر جمله بيچيمي حالينا گلميشلر
يئر آلتيندان ياسا گئدير
سيللي ايله أوز قيزاردير
باشي گورا تيره‌يير
ايكي قارداش ساواشدي، ابله بونا ايناندي
آنامين آغ سوتو كيمي حلال اولسون
چوخو گئتدي آزي قالدي
يئل توپوردو،سئل گؤتوردو
اونون اله‌ميش،اله گيني آسميش
قوش اوچماز، كروان كئچمز
آل گولوم، وئر گولوم
گؤزون توپراق دويورمور
6. دئيييملرده آنلام
دئييملرده سؤزجوكلرين كؤك آنلامي ايتيب، باشقا گيزلي بير آنلام، گؤزلجه‌سينه گؤز اؤنونه گلر. ميثال: «اؤزونو گؤزه سوخماق» دئييمينده، بگنديرمك و ساؤديرمك كيمي گيزلي بير آنلام واردير.
پيجاق سوموگه داياندي
آتا ات، ايته اوت وئردي
ايگنه ايله گؤر ائشيرم
تيكان أوستونده اوتورموشام
ساچيني سوپورگه ائله‌دي
گؤيده آختاريرام، يئرده تاپيرام
7. گئرچك آنلام
بعضي دئييملر ايسه سؤزجوكلرين گئرچك و كؤك آنلاملاريندا ايشله‌نر:
ياخشي يا ياخشي پيسه پيس
الله منه وئرسين، من ده سنه وئريم
آغزيوي خئيره آچ
چوخو گئديب، آزي قاليب
آلان راضي، ساتان راضي
جانين ساغ اولسون
دئييم ايله اصطلاح نين فرقي
دئييم هر جوره يازي و دانيشما ديلينده واردير. اصطلاح ايسه بير بيليم، بير ايش و بير صيفت سؤزودور و بيرلشيك سؤزجوكدور: بيلگي سايار، بلگه يازار، بيچردؤير.
دئييم ايله آتالار سؤزلري‌نين فرقي
دئييم آنلامي كسين كس اولماز، يالنيز بير دوروم و بير آنلامي بيلديره‌ر.
آتالار سؤزو ايسه بير حكم و دگيشمز بير دوغرونو بيلديرر. «ات ديرناق اولماق» بير دئييمدير و لاكين «ات ديرناقدان آيريلماز» بير آتالار سؤزودور. «ايشلمه‌ك ديشلمه‌ك» دئييمدير و لاكين «ايشله‌مه‌ين ديشلمز» آتالار سؤزودور.
آتالار سؤزو يولو ايله، انسانلارا درس و اؤيود وئريلر و گئرچكلر بيلديريلر و لاكين دئييملرين يولو ايله بير آنلام، اؤزل قاليب ايچينده يادا گؤزل بير آنلاتيم ايله بيلديريلر.
دئييم ايله آرگونون فرقي
آرگو ائله بير سؤزدور كي يالنيز بير ايش و بير پئشه آداملاري آراسيندا ايشلنر. بونلارا «آرگو دئييمي» ده دئمك اولار.
ميثال: كيلاس قويور، ضايع!، افه ائلمه، تابلوسان!، ائند اولدو.
يالنيز گئرچك و كؤك آنلاملاردا ايشله‌نن دئييملري. باشقا ديله چاؤيرمك اولار. باشقا دئييملري چاؤيرمك اولماز. اونلارا هر ديلده گرك «ائش آنلام» (=معادل) تاپيلسين. توركجه‌ميزده اون مينه ياخين دئييم واردير. باشقا ديللر بو باخيمدان توركجه‌ميزدن چوخ گئري‌ده ديرلر. نظرات شما عزیزان: موضوعات
پیوندهای روزانه
پيوندها
|
|||
 |
