|
turk donyasi زبان،تاریخ و فرهنگ مردم ترک درباره وبلاگ سلام به وبلاگ من خوش آمدید از اینکه به وبلاگ اینجانب سر میزنید خوشحالم. در ارائه و جمع آوری مطالب این وبلاگ سعی شده است مطالب مفید راجع به زبان ، فرهنگ و تاریخ مردم ترک از اکثر سایتها و وبلاگهای ایرانی و سایر کشورها به خصوص کشورهای ترک زبان دنیا استفاده شده است و در واقع گلچینی از مطالب سایت های مختلف است که در قالب یک وبلاگ جمع شده است. و سعی شده است با ارائه مطالب آموزش و همچنین لینک های مفید به یادگیران زبان ترکی کمکی کوچک کرده باشیم .خواهشمند است ما را از نظرات سازنده تان بی نصیب نفرمایید. ترکون دیلی تک سوگیلی ایستکلی دیل اولماز آیری دیله قاتسون بو اصیل دیل اصیل اولماز آخرین مطالب
نويسندگان چهار شنبه 28 فروردين 1392برچسب:, :: 14:0 :: نويسنده : داوود بدرزاده
حضور و تاثیر زبان ترکی بر دیگر زبان ها یکی از بحث های بسیار مهم مرتبط با زبان ترکی حضور و
تاثیرات این زبان در زبانهای دیگر است . چرا و چگونه زبان ترکی در زبان های دیگر حضور دارد و در آنها نقش / دخالت و تاثیرات عمیق ریشه ای و بنیادین گذاشته است. علت چیست؟تسلط زبان ترکی بر زبان های دیگر اولا از منظر ساختار / فرمول/ قواعد/ افعال / تیب/ سیستم / فنوتیب/ ژنوتیب/مورفولوژی/فنوتیک و سایر قدرتها و خصوصیات ذاتی این زبان قابل بررسی است. ثانیا تسلط و یا شرایط جغرافیایی / تاریخی / علمی/ عقلی/ مدنی/ فرهنگی/ اعتقادی/ فکری و ... ترکها و زبان ترکی برخی از دیگر دلایل این امر می باشد. حضور کلمات خارجی در یک زبان سند و ردو بایی از خالق یا کاشف آن
جنبه از تفکر / تمدن/ فرهنگ/ اخلاق/ خوبی/ بدی / انسانیت یا ضد انسانیتی است که در زبان مبدا به وجود آمده است و می تواند نشانگر تسلط/ قدرت/ زیبایی/ جذبه/ دقت/ فصاحت / فقدان / خلاء و یا مطلوبیت ظاهر و باطن آن لغت خارجی در زبان مقصد باشد. تعامل و تاثیرات زبان /فرهنگ و تفکر ترک در اکثر اقوام ملل و زبانهای آسیا و اروبا در کمیت ها و کیفیت های مختلف دیده می شود و از شرق و کره/ چین/هند/ ایران / اعراب / روسیه / اسلاو تا یونان / روم لاتین / و ژرمن وجود دارد و خود گویای اصالت / قدمت/ تمدن و فرهنگ /تفکر و زبان ترک است.لغات بسوندها و سایر اجزاء ترکی حاضر در زبانهای دیگر دارای شناسنامه / ریشه / و به راحتی قابل ردیابی هستند چون قوانین و اصول حاکم بر زبان ترکی فورمولیزه سیستماتیک و مختص می باشد. تاثیر ترکی بر تاجیکی یا فارسی قبل از هر چیز بسیار جالب است. اولا گرامر تاجیکی یا فارسی را از سیستم هند و اروبایی خارج ساخته است یعنی فعل را به انتهای جمله برده است و مکان /مفعول/ قید/و متمم را نیز به هم ریخته است ثانیا لغات بسیاری را به تاجیکی وام داده است ثالثا بسوندهای بسیاری را در مورفولوژی فارسی یا تاجیکی وارد کرده است نظیر :ان ، سان ،سا،ک،ق،خ،ش،الف،مان/من/مند،تک،آنه،لو،چی،مه، چه،ر،لاق/ لاخ،داش،قی،نگ ،چ،غ.... بعلاوه لغات /ضرب المثل ها/ کنایات/ استعارات / بسیاری از طریق گرته
برداری و ترجمه ی لغت به لغت از ترکی وارد فارسی شده است. امثال و حکم و لغت نامه ی دهخدا از مصادیق این جریان است و بسیاری از این ترجمه ها تحریفی از اصل ترکی است. مثلا « مسجد کبود » و « دریای سیاه» نمی تواند معنی درست « گؤی مچچید» و « قارا دنگیز » باشد چون رنگهای یاد شده ترکی در این اسامی دارای مفاهیم اعتقادی و جهت نیز هستند و یا از دئوه قوشو/ دمیریولو/ یئر آلما و سیغیر دیلی به ترتیب شتر مرغ راه آهن سیب زمینی و گاو زبان پدید امده. در ادامه کلمات ترکی مصطلح در تاجیکی (فارسی) را به شکلی که در تاجیکی / فارسی رایج است خواهیم نوشت . در ترکی تلفظ و بطبع ظاهر کلمه متفاوت است و چون در فارسی قانون صداو نیز برخی صداهای ترکی وجود ندارد لاجرم ظاهر کلمه به هم می ریزد. برای مثال به شکل اصلی چند کلمه ترکی دقت کنید: یورغا =یورغه ، قاتیر=قاطر، چالیش = چالش، قونچا=غنچه، قولو= قلی، یاراق= یراق،یاغما= یغما، قیرمیزی= قرمز، قارامان=قهرمان، گولله= گلوله، توفنگ= تفنگ، به ی = بیگ، ساندیق = صندوق، قوْوورما= قورمه، تاباق=طبقه و بایلا= بیاله. در اینجا ما به اشکالی از فرهنگ و تمدن ترک اشاره خواهیم کرد که
همراه با نامشان بر ایران و بعضا تا هندو چین تاثیر گذاشته است. ابتدا لباسها و اصطلاحات مربوطه همراه با نامشان ، که ترکها به
دیگران آموختند: کت،شلوار،شال، آرخالق ، قبا ، چادر، تومان ، سارق ، چارق، بالتار، بالتو ، چکمه ،کباچه،چارقد، چاقچور ، تور،جوراب ، لچک،چوقا/ جوخه، چتر،آستر،آستین ، چاک ،چین ، یقه ،کر، دکمه ،سنجاق ، منجق و لوازم جانبی لباس مانند قیچی و اطو(از فعل اوتمک به معنی اطو کردن کز دادن ). در نتیجه حفریات قرن 19 خدمات ارزنده ی ترکان ایغور به عالم بشریت از قبیل خانه سازی اختراع چرتکه مجسمه سازی لباس نقاشی و اشیاء خانگی اروبایی ها را شیفته کرد نقاشی های آبرنگ آنها تصویر لباسهای قرن 20 را به خاطر می آورد که در موزه های باریس برلین و لنین گراد حفظ شده است . فون لوکوک مستشرق آلمانی می نویسد که نمونه ی لباسهای اروبایی در قرون وسطی و قرنهای بعدی از ترکستان به اروبا آورده شده است. بروفسور montandon استاد قوم شناسی دانشگاه باریس می نویسد کت و شلوار با حمله آتیلا از ترکستان به چین و اروبا رسیده و کلاه قالباق یا بؤرک و چکمه با ترکان به ایران آمده است.. آذوقه و غذای ترکی که همراه با نامشان وارد زبان و فرهنگ اقوام
ایرانی شده است :بلو / چلو/قیمه / قورمه / کباب /کنجه / شیشلیک / دولمه / آش / سومو /کوماج / کوکا/ قوروت / آغوز دلمه /خامه / چاخیر/قیمیز و ملزمه غذا و غذا خوری مانند :اجاق / قازان / قابلمه / قوری / قوطی / ساغر / بیاله / قمه / چاقو / چنگال / قاشق / بشقاب / تابه و...... گفتنی است غذاهای ترکی به لحاظ تنوع به همراه غذاهای چینی و فرانسوی
در دنیا مقام اول را داراهستند. خانواده ی دیگری از فرهنگ /هنر / تمدن و لغات ترکی دخیل در ایران
بدین صورت است :: قالی /گلیم / جاجیم / چووال / چنته / بقچه / بالاس / تشک / حوله / فرچه / آینه و نیز تالار / دالان / خانه / خان / سکو / اتاق / دام / طبقه / طاق / طاقچه / میز / چادر / چیق / آغل/ چراغ /ساروج / بلوک / کوی کوچه /و.... که خود گویاتر از هر توضیحی در تائید / نفوذ و تاثیر این جنبه از هنر و تمدن ترک است. قالی بازیریک متعلق به سده ی 4 قبل از میلاد کهن ترین قالی گره دار
جهان به شمار می رودو از ناحیه ی آلتایی ترکستان که دارای گورهای تبه ای سکاهاست کشف گردیده است. جالب است بدانید که در ایران تنها قالی قشقایی است که سبک (ایلمه /گره)و برخی نقوش آن دقیقا مانند قالی بازیریک است. عجیب نیست اگر صنعت قالی در ایران و جهان در انحصار ترکهاست چون این هنر در میان ترک ها دارای اصالت است. عالی ترین و مشهورترین هنر قشقایی در دنیا قالی قشقایی است که از زیباترین قالی های جهان به شمار می رود. لغات و اصطلاحاتی مانند " توب / تفنگ / خمباره / قنداق / چخماق /
ماشه/ لول / میل / خان / گلنگدن / باروت / فشنگ / ساچمه / گلوله / بوکه / قطار و ...." ترکی هستند . بعلاوه به دلیل زبان حاکمیت ارتش جنگ و نظام بودن ترکی لغاتی نظیر:چریک / داروغه / قراول / گزمه / بکچی / قابوچی / چاووش/ ساخلو / سان / قرق / کشیک / باج / چباول / یغما / یاغی / سوخما و بیرق /برچم نیز ترکی هستند .و برخی لغات و درجات نظامی که در زمان بهلوی از ترکی گرته برداری شده است :نظیر : گزمه=گشت / اون باشی = سر جوخه ، باش چاووش = سر گروهبان / یوز باشی = سروان/مینگ باشی = سرهنگ مفاهیم و لغات ترکی که مبین عناوین سیاسی /اجتماعی / حکومتی و نظایر
این هستند مانند :خاقان/ قاآن ،خان / شاه /کیخا /بیگ /کلانتر / سالار/ غلام/ نوکر/ چاکر/ چوبان/ بابا/ ننه/ آقا/ خانم/ خاتون / دایی/ بی بی /داداش وآبجی ...... خود لغت بول و واحد های بول ترکی نظیر تومان / قوروش / قران / شاهی و
قاز ... لغات فنی و صنعتی ترکی نظیر تایر/ تسمه / تومار / آچار/ یراق / یدک
/ قایق /سورتمه / کابوت / قبان / چاب / چکش / برقو و یاتاقان و.... لغات هنری موسیقی و ساز های ترکی مانند :کوک / ساز / کرنا / سورنا /
باغلاما / تار / سیتار( ریشه ی این واژه کلمه ی سیت ترکی به معنای نور / آتش و روح است ثانیا سه تار دارای چهار سیم است) چوگور ، قوبوز.... افعال و مصدر هایی مانند کؤچمک/ قابماک /چابماک / چاوماک / سورمک /
تؤکمک / تبمک/ توبتاماک / چالیشماک و.... در فارسی تبدیل به ریشه شده اند. در بخشهای عظیمی از آسیا و ایران اسامی کوهها /رود ها/ دریا و دریاچه
ها و سایر مناطق جغرافیایی در حالت اورژینال و دست نخورده ترکی بوده و است. اما قابل تامل و جالب اینجاست که در ایران اسامی حیوانات و گیاهان بسیاری نیز ترکی است نظیر :مارال / جیران/ کل / لؤک / قوچ / دیلاق / قاطر / سونا / درنا / قوش / قارا قوش / قرقی / قو/ قاز ،غاز/باز / دال /اردک / کرکس / بلدرچین / لک لک / قورباغه / قزل آلا/اوزون بورون/ شغال/لاچین/قره غاز.... امضای کاربر : [right]من مدير سايت و انجمن نظرات شما عزیزان: موضوعات
پیوندهای روزانه
پيوندها
|
|||
 |
